15.5.14

Devletin Kıllı Vicdanı

Soma faciası sonrası, televizyonda çokça görülen konuyla birinci derecede ilgili, daha doğrusu bizim adımıza bu konuyla ilgilenmekle görevli bakan, eğer bir ihmal varsa kimsenin gözünün yaşına bakılmayacağını falan söylüyor. Eğer bir ihmal varsa… Bu memlekette yeterince uzun süre yaşamışsanız; cümleye böyle başlanıyorsa, bu sürecin sonunda, bir ihmal olmadığına karar verileceğini de baştan bilirsiniz. Zaten aynı kişinin bu madenin sahibiyle can-ciğer-kuzu-sarması görüntüleri de görülmüştür. Böyle bir olayla karşılaşınca, bunun artık sistemin çöktüğü nokta olduğunu düşünürsünüz. Bu andan itibaren köklü değişikliklere gidilmesini beklersiniz. Mesela, madenlerin özel şirketlere kiralanması uygulamasına son verilecek midir? Taşeronluk müessesesinin kökü kazınacak mıdır? En azından, Türkiye’nin onaylamamakta direndiğini öğrendiğimiz ILO sözleşmesi onaylanacak mıdır? Hayır. Padişah efendimiz “olur böyle vakalar” buyurmuştur, meselenin ne yöne gideceği anlaşılmıştır. Saçınızı başınızı yolmak isteyebilirsiniz. Sakin olun. Mark Knopfler’ın son albümü Privateering‘i dinleyin, huzur bulmaya çalışın.

Bu arada, sözü geçen bakanı görünce “ben bu sakallıyı bir yerden tanıyorum” dedim kendi kendime. Sonra hatırladım. Birkaç sene önce, çok yakınımız olan birinin yanında, büyük bir devlet hastanesindeydik. Hastamızın durumu ağırdı. Oradan oraya koşuşturma halindeydik. Yine hastane içinde bir yerden bir yere giderken yolumuz bir takım yarmalar tarafından kesildi. “Ne var, ne oluyor” dedik. “Durun, bekleyin” dediler. Sayın bakanımız hastaneye bir yakınını ziyarete gelmiş. Kazara koridorlarda falan sıradan vatandaşlarla burun buruna gelmesi tehlikesine karşı, korumaları onun geçeceği yolları boşaltıyorlar. Çok işlek ve kalabalık bir hastane, bir yerde yol kesilince o noktada insanlar birikmeye başlıyor. Arkada toplaşanlar “ne oldu, niye geçemiyoruz” diye birbirlerine soruyorlar. Derken bakan göründü, artık bayağı bir kalabalık haline gelmiş olan bizlere döndü eliyle bir işaret yaptı. Ne demek istediğini anlamadık ama korumalardan biri tercüme etti: “Size selam veriyor.”

Şu işe bakın… Orada kendi gorillerinin yolu kesmesi yüzünden oluşan kalabalığa, onu görmeye gelmiş hayranları muamelesi yapıyor. Her biri kendi hastasının derdinde, canı burnunda bir sürü insan, devlet büyüğümüzün kıllı yüzünü görmek için oraya toplanmışız sanki. Bize selam veriyormuş. Biz de onun lütfedip verdiği selama karşı aval aval bakmaya devam eden öküzler oluyoruz. Ağzımdan, gayri ihtiyari, normalde ağzımdan çıkmayan cinsten birkaç kelime çıktı. Bayağı alçak sesle söylediğimi sanıyordum ama sesimi tam kontrol edememişim ki, tam önümdeki homo izbandutus duydu, irkilmesinden anladım (ne yalan söyleyeyim, bir an için yüreğim ağzıma geldi). Neyse ki herif duymazlıktan gelmeye karar verdi de birkaç dakika sonra yolumuza devam edebildik.

Bunu neden anlatıyorum? Vallahi ben de bilmiyorum. Biraz, içimde kaldığı için… Biraz da şunun için: Biz, yani mümkün olduğunca doğruları söylemeye ve insanlara iyi davranmaya çalışan normal ve sıradan insanlar; bu yönetici, siyasetçi, sermayedar, falan filan güç sahiplerini, kendimiz gibi sanabiliriz. Bir vicdanları olduğu ve başka insanların acılarını yüreklerinde hissettikleri yanılgısına kapılabiliriz. Onlardan umarsızca anlayış ve insaf beklememiz de bu yüzdendir. Boşuna beklemeyin. Onlar böyle şeylerden anlamaz, sadece güçten anlarlar. Gücünüzü gösteremiyorsanız, başka da gösterebileceğiniz bir şeyiniz yoktur. Sakin olun. Mark Knopfler dinleyin. Privateering albümünden “Haul Away“, çok güzel…